Κοινωνικές, παιδαγωγικές και νομικές διαστάσεις
της βίας και του εκφοβισμού στη σχολική κοινότητα
10/10 & 06/11/2024
Η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά σε συνεργασία με τα μέλη της Ομάδας Δράσης για τη διαχείριση, αντιμετώπιση και πρόληψη ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού (Ε.ΒΙ.Ε.) της Διεύθυνσης Δ.Ε. Πειραιά διοργάνωσε δύο ενημερωτικές συναντήσεις, στο πλαίσιο ενός επιμορφωτικού κύκλου κατά το σχολικό έτος 2024-2025, με τίτλο «Κοινωνικές, παιδαγωγικές και νομικές διαστάσεις της βίας και του εκφοβισμού στη σχολική κοινότητα» για τους/τις Συμβούλους Εκπαίδευσης της Δ.Δ.Ε. Πειραιά και τους/τις υπεύθυνους/ες αποδέκτες αναφορών στη σχολική μονάδα- Διευθυντές/Διευθύντριες και Συμβούλους Σχολικής Ζωής.
Η 1η ενημερωτική συνάντηση «Eνέργειες των Ομάδων Δράσης για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (Ε.ΒΙ.Ε.)» υλοποιήθηκε διαδικτυακά την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024 από τα μέλη της Ομάδας Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού της Δ.Δ.Ε. Πειραιά. Την έναρξη της συνάντησης χαιρέτησε ο κος Διονύσιος Αναστασόπουλος, Διευθυντής Δ.Ε. Πειραιά, υπογραμμίζοντας τη σημασία του νεοσύστατου αυτού θεσμού. Στο Α’ μέρος, ο κος Α. Καμπούρης, Προϊστάμενος του Τμήματος Εκπαιδευτικών Θεμάτων της Δ.Δ.Ε. Πειραιά, η κα Ν. Μποέμη και ο κος Ε. Βραχνός, Σύμβουλοι Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Πειραιά, η κα Ε. Καραγιαννοπούλου, Γραμματέας της τετραμελούς Ομάδας Δράσης Ε.ΒΙ.Ε., παρουσίασαν τα Πρωτόκολλα Πρόληψης και Διαχείρισης για τα περιστατικά Ε.ΒΙ.Ε. και τη λειτουργία της ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας. Μέσα από την παρουσίαση δόθηκαν λεπτομερείς οδηγίες για τη διαδικασία σύνδεσης των διμελών ομάδων δράσης κάθε σχολικής μονάδας στην πλατφόρμα, τον τρόπο εμφάνισης των στοιχείων των αναφορών, τη διερεύνηση και διαχείριση των διαφορετικών καταστάσεων, στην οποία μπορεί να τεθεί κάθε αναφορά, την προβολή του ιστορικού της, καθώς και των στοιχείων που εμφανίζονται στον υποβάλλοντα την αναφορά.
Επίσης, παρουσιάστηκε το διαχειριστικό περιβάλλον της πλατφόρμας από την πλευρά της Δ.Δ.Ε. και η επικοινωνία μέσω αυτής με τις σχολικές μονάδες για τις αναφορές που έχουν υποβληθεί. Τέλος, παρουσιάστηκε ο τρόπος πρόσβασης στο σχετικό υλικό υποστήριξης, το οποίο είναι διαθέσιμο στην πλατφόρμα. Ακολούθησε παρουσίαση για τον ηλεκτρονικό εκφοβισμό (cyberbullying), τη χρήση του διαδικτύου και των ψηφιακών μέσων για παρενόχληση, διασυρμό ή απειλή ατόμων που μπορεί να πάρει μορφές, όπως προσβλητικά μηνύματα, διαρροή προσωπικών πληροφοριών, ψεύτικα προφίλ, ή δημόσια εξευτελιστικά σχόλια και γίνεται μέσω εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης (π.χ.: Facebook, Instagram, TikTok), πλατφορμών ανταλλαγής μηνυμάτων (π.χ.: WhatsApp, Viber) και διαδικτυακών παιχνιδιών.
Στο Β’ μέρος, η κα Ε. Θανασά, Ψυχολόγος στο 12ο Σ.Δ.Ε.Υ. του 2ου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Πειραιά, η κα Μ. Σκαραμαγκά, Κοινωνική Λειτουργός στο 7ο Σ.Δ.Ε.Υ. του 2ου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Πειραιά, η κα Β. Κούρτη, Ψυχολόγος στο 3ο Σ.Δ.Ε.Υ. του 1ου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Πειραιά, ο κος Γ. Τσίφλικας, Κοινωνικός Λειτουργός στο 3ο Σ.Δ.Ε.Υ. του 1ου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Πειραιά εισηγήθηκαν τον ρόλο των σχολικών ψυχολόγων και των κοινωνικών λειτουργών στη διαχείριση περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού σε ένα περιβάλλον συνεργασιών και διεπιστημονικότητας. Παράλληλα, επισημάνθηκε η σημασία της πρόληψης τέτοιων περιστατικών που κινείται σε 4 επίπεδα (σχολείο, εκπαιδευτικοί, μαθητικός πληθυσμός, γονείς/κηδεμόνες). Τέλος, στο πλαίσιο της διασύνδεσης με φορείς της κοινότητας παρουσιάστηκαν δίκτυα και δομές, οι οποίες παρέχουν τις υπηρεσίες τους, υποστηρίζοντας τις ανάγκες της σχολικής κοινότητας.
Η 2η ενημερωτική συνάντηση «Παραβατικότητα ανηλίκων και η αντιμετώπιση της στο σύστημα απονομής ποινικής δικαιοσύνης. Μέτρα αποκαταστατικής δικαιοσύνης» υλοποιήθηκε δια ζώσης την Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2024 στο αμφιθέατρο του Ραλλείου Γυμνασίου και Λυκείου Θηλέων Πειραιά, με εισηγήσεις του κου Γ. Παντελίδη, Δικαστή Ανηλίκων Πειραιά, της κας Κ. Παππού, Εισαγγελέα Ανηλίκων Πειραιά, της κ. Α. Μαλλούχου, Επιμελήτριας Ανηλίκων Πειραιά. Η συνάντηση ξεκίνησε με χαιρετισμό του κου Δ. Αναστασόπουλου, Διευθυντή Δ.Ε. Πειραιά, στον οποίο ευχαρίστησε θερμά τους προσκεκλημένους εισηγητές της Εισαγγελίας Πειραιά, τονίζοντας ότι η συμβολή τους είναι καθοριστική για την κατανόηση και την αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στη σχολική κοινότητα. Επιπλέον, κατέθεσε τη βεβαιότητά του ότι οι απόψεις και οι προτάσεις τους θα εμπλουτίσουν τον διάλογο και θα βοηθήσουν στην προώθηση ουσιαστικών λύσεων.
Μέσω των εισηγήσεων έγινε απόπειρα καταγραφής της έννοιας, των αρχών και των στόχων της Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης στο πεδίο της Ποινικής Δικαιοσύνης Ανηλίκων, καθώς και της εφαρμογής των αρχών της Φιλικής Δικαιοσύνης για τους Ανηλίκους, επισημάνθηκαν οι ιδιαιτερότητες και η μεθοδολογία στη διαδικασία αντιμετώπισης των υποθέσεων της παραβατικότητας των ανηλίκων από τους επίσημους φορείς του κοινωνικού ελέγχου, και δη τον Εισαγγελέα, τον Ανακριτή και τον Δικαστή Ανηλίκων σε συνεργασία με την Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων. Στο πλαίσιο του Συστήματος Απονομής Ποινικής Δικαιοσύνης, προκειμένου να επιχειρηθεί μια αντιπαραβολή και να αναδειχθεί η επίδραση και η συνάφεια προς τον τρόπο αντιμετώπισης της παραβατικότητας των ανηλίκων στο σχολικό περιβάλλον από τους εκπαιδευτικούς και εν γένει την εκπαιδευτική κοινότητα με βάση την αρχή της εξατομίκευσης, την αρχή της αναλογικότητας των μέτρων και την αρχή της ολιστικής και διεπιστημονικής πλαισίωσης των περιστατικών, αντιμετώπισης των παραγόντων εγκληματογένεσης και επιδίωξης της αποκατάστασης μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και τέλος, προτάθηκαν μέτρα για την προαγωγή των καλών πρακτικών και ιδίως της συνδιαλλαγής και της αποκατάστασης μέσω της εκπαίδευσης των επαγγελματιών του πεδίου και των εκπαιδευτικών, καθώς επίσης και των ίδιων των ανηλίκων και των οικογενειών τους, με τη συνδρομή της Πολιτείας και των τοπικών κοινοτήτων, φορέων κι υπηρεσιών, με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον των ανηλίκων.
Κατά το πέρας και των δύο συναντήσεων τέθηκαν ερωτήματα και διατυπώθηκαν προβληματισμοί στην κατεύθυνση της ουσιαστικής και παιδαγωγικής διαχείρισης σε επίπεδο πρόληψης και παρέμβασης των περιστατικών Ε.ΒΙ.Ε.
Ευχαριστούμε πολύ τους/τις Διευθυντές/Διευθύντριες και τους/τις Συμβούλους Σχολικής Ζωής για την ενεργή συμμετοχή τους και τη γόνιμη ανταλλαγή σκέψεων και εμπειριών.